رُوِيَ عَنْ عَلیٍّ عليه السلام قال
اَلْمُؤْمِنُ مَنْ وَقَى دينَهُ بِدُنْيَاهُ وَ الْفَاجِرُ مَنْ وَقَى دُنْيَاهُ بِدينِهِ
از اميرالمؤمنين(صلوات الله عليه) منقول است كه فرمودند: مؤمن كسى است كه دين خود را به سبب دنيایش حفظ میکند و فاجر کسی است که دنیای خود را به سبب دین حفظ میکند.
?شرح حدیث?
در این روایت حضرت امیر(صلوات الله عليه) در دو جمله کوتاه امّا پر محتوا، بين مؤمن و فاجر مشخصه اي قرار داده اند و آن اين است که مؤمن كسي است كه دينش را به سبب دنيايش حفظ مي كند. (باء در «بِدُنْيَاهُ» باءسببيّه است). مقصود حضرت از دنيا فقط پول نیست؛ بلکه به طور كلّي است؛ یعنی مجموعه آن چيزي را كه ما مي گویيم دنيا مورد نظر حضرت است. يعني اين نشئه دنيا كه در اختيار ما است، هر چه میخواهد باشد، چه پول باشد، چه ریاست باشد و چه غیر آنها، مجموعه آنچه كه از دنيا در دست هر كس است، يك سبب و وسيله است براي حفظ دين. این يعني ارزشمندترين چيز نزد مؤمن، دين او است.
يك مثال ساده بزنم؛ آنهايي كه عاقلند همه چيز را فداي جانشان ميكنند. البته بعضي از ديوانه ها هم هستند که جانشان را فداي پول ميكنند! ما با اینها كاری نداريم؛ اینها ديوانه اند! عاقل همه چيز را فداي جانش مي كند؛ امّا مؤمن كسي است كه همه چيزش را فداي دينش مي كند تا دینش حفظ شود. او دينش را به سبب دنيایی كه در اختيار دارد حفظ مي كند.
حضرت مقابله بين مؤمن و فاجر را مطرح می کند. در مقابل مؤمن، فاجر است كه دينش را فداي دنيايش ميكند؛ از دين مايه ميگذارد براي اينكه دنيايش حفظ شود. دين هم كه گفته میشود، یک مجموعه است؛ فقط يك چيز نيست. فاجر از تمام آن چيزهايي كه از نظر ديني بايد رعايت كند، دست بر ميدارد . هر جا به نوعی از يك بخش دينش دست بر ميدارد. چون اينطور است ديگر؛ اعمال جوارحي ما هر كدام براي خودش از نظر ديني حكمي دارد.
فاجر براي حفظ دنيايش اینطور عمل میکند. میخواهد هر طور شده دنيايش را حفظ کند؛ لذا اینکه به سر دینش چه می آید برای او فرقی نمیکند. دست برداشتن از دين هم گاهي ـ نعوذ بالله ـ انسان را به جایی ميرساند که دست از جهات اعتقادي اش هم بر ميدارد؛ يعني به مقدّساتش هم تجاوز ميكند. خدا نياورد آن روز را
?? منبع
غرر الحكم و درر الکلم، صفحه ۹۰ روايت ۱۵۴۶
آخرین نظرات